یکی از مفاهیم پایه و مهم در آموزش ترخیص کالا، درک تفاوت میان وزن خالص و وزن ناخالص است که در لاتین به وزن خالص net weight و به وزن ناخالص gross weight گفته می شود. این دو وزن در تمامی مراحل ثبت سفارش، اظهارنامه گمرکی، ارزیابی کالا و محاسبه عوارض گمرکی نقش کلیدی ایفا میکنند
در این مقاله، با ارائه یک مثال کاربردی، به بررسی دقیق این دو مفهوم و نحوه محاسبه آنها در ترخیص کالا میپردازیم
وزن خالص(Net Weight) چیست؟
وزن خالص به وزن خود کالا بدون هیچگونه بستهبندی یا مواد جانبی اطلاق میشود. در فرآیند ترخیص، این عدد نشاندهنده وزن واقعی کالای وارداتی یا صادراتی است که باید مبنای ارزیابی گمرکی قرار گیرد.
وزن ناخالص(Gross weight) چیست؟
وزن ناخالص مجموع وزن کالا به همراه بستهبندیهای داخلی، خارجی، پالت، کارتنها و هر نوع مواد جانبی مورد استفاده در حملونقل کالا است. این وزن برای محاسبه کرایه حمل و ارزیابی دقیقتر حجم کانتینر اهمیت دارد.
مثال کاربردی برای درک بهتر
فرض کنید شما یک محموله شامل منگنه کوب دستی از یک کشور خارجی وارد کردهاید و کالا به صورت کانتینری به یکی از بنادر ایران رسیده است. جزئیات بستهبندی برای یافتن وزن خالص و ناخالص کالا به این صورت است:
۴۰۰ عدد کارتن بزرگ (Master Box)
در هر کارتن بزرگ، ۲ عدد کارتن کوچکتر (Detail Box)
در هر کارتن کوچک، ۲۰ عدد منگنه کوب دستی قرار دارد
هرمنگنه کوب دستی داخل جعبه مخصوص با مارک تجاری خود بستهبندی شده است
پس:
تعداد کل جعبههای کوچک: ۸۰۰ عدد
تعداد کل منگنه کوب های دستی: ۱۶٬۰۰۰ عدد
نحوه محاسبه وزن خالص
وزن خالص محموله برابر است با مجموع وزن ۱۶٬۰۰۰ عدد منگنه کوب دستی همراه با جعبهی مخصوص برند. در اینجا، چون این جعبهها بخشی از محصول نهایی برای فروش هستند، وزن آنها نیز بهعنوان وزن خالص در نظر گرفته میشود
نحوه محاسبه وزن ناخالص
وزن ناخالص شامل موارد زیر است:
وزن کل ۱۶٬۰۰۰ عدد منگنه کوب دستی
وزن ۸۰۰ عدد کارتن کوچک (Detail Box) خالی
وزن ۴۰۰ عدد کارتن بزرگ (Master Box) خالی
بنابراین
وزن ناخالص = وزن خالص + وزن بستهبندیهای داخلی و خارجی
وزن کانتینر (Tare Weight)
اگر بخواهیم کل وزن حملشده را محاسبه کنیم، باید وزن خود کانتینر را نیز به وزن ناخالص اضافه کنیم. به این عدد، Tare Weight یا وزن کل حملشده گفته میشود.این وزن دربنادر و گمرک ها توسط باسکول (مکانیزم توزین) اندازه گیری می شوند که آموزش مرحله به مرحله توزین از مراحل ترخیص کالا و مکانیزم توزین کالا (باسکول)را در یک مقاله دیگر به آن می پردازیم
درترخیص کالا، دانستن دقیق وزن خالص و ناخالص برای ثبت صحیح اطلاعات در سامانه EPL، دریافت مجوزها، محاسبه هزینههای گمرکی و کرایه حمل ضروری است. اشتباه در این محاسبات میتواند منجر به جریمه، تاخیر در ترخیص یا پرداخت هزینههای اضافی شودبرای موفقیت در ترخیص، توصیه میشود از متخصصین ترخیص کالا مشاوره بگیرید و اطلاعات دقیق هر محموله را پیش از ثبت نهایی در سیستم بررسی نمایید.